Sıkça Sorulan Sorular

HIV ( Human Immunodeficiency Virus – İnsan Bağışıklık Yetmezliği) bağışıklık sisteminin hücrelerini enfekte ederek işlevlerini bozan ve yok eden bir virüstür. HIV tedavi edilmediği sürece bağışıklık sisteminin giderek tükenmesine neden olarak immün yetmezliğe yol açmaktadır.

AIDS ( Acquired Immunodeficiency Syndrome – Edinilmiş Bağışıklık Yetersizliği) vücudun bağışıklık sisteminin HIV virüsü nedeniyle ağır hasar gördüğünde ortaya çıkan, HIV enfeksiyonunun en geç aşamasıdır. Bununla birlikte HIV ile yaşamak AIDS ile sonuçlanmak zorunda değildir. İlaç tedavisi alarak HIV ile yaşayanlar uzun ve sağlıklı bir ömür sürebilirler, AIDS evresinde tanı alan kişiler dahi bağışıklık sistemlerini toparlayıp sağlıklı yaşamlar sürebilirler.

HIV, kan, meni, vajinal sıvılar ve anne sütünde bulunmaktadır. Diğer vücut salgılarında – tükürük, gözyaşı vb.- bulunmamaktadır.

HIV bu şekillerde bulaşmaz:
Hava ve sudan,
Sivrisinek, kene veya diğer böcek ısırıkları,
Tükürük, gözyaşı ve/veya ter gibi vücut salgıları ile temas,
El sıkışmak, sarılmak, öpüşmek gibi sosyal temas,
Aynı evde yaşamak, tabak, bardak; mutfak gereçlerinin ortak kullanılması,
Aynı tuvaleti paylaşmak,
Vücut sıvılarının değiş tokuşunu ve penetrasyonu içermeyen cinsel aktivitelerle bulaşmaz.

HIV, penetratif anal veya vajinal seks, oral seks, kan transfüzyonu, ortak iğne/enjektör kullanımıyla veya doğum ve emzirme sırasında anneden bebeğe bulaşabilmektedir.

HIV’in cinsel yolla bulaşmasını azaltan faktörler şu şekilde sıralanabilir:
* Cinsel ilişki esnasında penis ve vajinal prezervatiflerin doğru kullanılması.
* Korunmasız cinsel temastan kaçınmak,
* Herhangi bir madde (alkol, uyuşturucu ve/veya uyarıcılar) etkisi altında korunmasız cinsel temastan kaçınmak,
* Antiretroviral terapide bulunan viral yükü tespit edilemeyecek kadar düşük olan bir partner ile cinsel temasta bulunmak,
* PrEP (Pre-exposure prophylaxis – Temas Öncesi Koruma Tedavisi) kullanmak,
* Düzenli aralıkla test yaptırmak

HİV ile yaşadığınızı öğrenmenin en geçerli ve kesin yolu test yaptırmaktadır.

HIV/AIDS enfeksiyon tanısı Kıbrıs’ın kuzeyinde kamu hastanelerinde ve bazı özel hastanelerde ve laboratuvarlarda yapılabilmektedir. Buna ek olarak, test ve tanı sırasında anonimliği sağlayabilmek adına Lefkoşa – Dr. Burhan Nalbantoğlu Hastanesi birincil olarak önerilmektedir.

Kişinin vücudu HIV ile karşılaştıktan ve HIV ile yaşamaya başladıktan sonra, çok hafif, halsizlik gibi herhangi bir hastalığa özgü olmayan belirtiler verebilir, veya hiçbir belirti de vermeyebilir. Önemli olan, daha önce de bahsettiğimiz, HIV bulaşı açısından riskli olan bir deneyim olduktan 3 hafta sonra test yaptırmaktır. Buradaki 3 haftanın önemi, HIV’in kan tahlillerinde görülebilir olmak için belirli bir süreye ihtiyaç duymasıdır. Kişi HIV ile yaşıyor olsa bile, fazla erken yapılan test sonucu negatif olarak gelebilir.

HIV’in herhangi kesin bir tedavisi yoktur. Fakat antiretroviral tedavi (ART) yöntemi ile virüsün ilerlemesi durdurulabilir ve baskılanabilir. Bu da HIV ile yaşayan kişilerin gündelik hayatlarına sorunsuz bir şekilde devam ederek HIV nedenli farklı sağlık komplikasyonları yaşamasını engeller. Standart ART, HIV’i maksimum düzeyde baskılamak ve ilerleme sürecini durdurmak için antiretroviral (ARV) ilaçların kombinasyonundan oluşur. ART ayrıca düzenli kullanıldığında HIV’in diğer insanlara bulaşmasını engeller.
HIV tedavisi, reçete edildiği şekilde alındığında en iyi sonucu verir. Eksik dozlar ve tedavinin durdurulması ve yeniden başlatılması, HIV’in çoğalmasına ve hastalığa ilerlemesine izin verirken aynı zamanda ilaç direncine yol açabilir. Tedavide HIV ile yaşayan kişilere, düzenli olarak tedavi alma zorluklarının üstesinden gelmeleri için ihtiyaç duydukları destek sağlanmalı ve ilaç direncini izlemek için sağlam sistemler bulunmalıdır.

Viral yük, kanda HIV sayısını tanımlamak adına kullanılan bir terimdir. Viral yük ne kadar yüksek ise kişinin bağışıklık sistemi okadar daha hızlı zarar görmektedir bu da normalde vücudun kolaylık ile savaşabileceği enfeksiyonlara daha açık ve korumasız hale gelme ihtimalini çoğaltır. HIV ile yaşayan bir kişi etkili antiretroviral tedavi aldığında, viral yük düşer ve kanda tespit edilemez hale gelir (mililitre kan başına 50 kopyadan daha az). Tespit edilemeyen viral yükü olan bir kişinin HIV bulaştırma şansı yoktur. HIV ilaçlarının işe yaradığından emin olmak için viral yük seviyeleri düzenli olarak izlenmelidir.

Şu anda HIV ile yaşayan kişilerin COVID-19 risk grubunda olduğuna ve daha kolay enfekte olduğuna dair geçerli bir veri bulunmamaktadır. Ayni şekilde HIV ile yaşayan kişilerin COVID-19 ile enfekte olmaları durumunda daha ciddi ve ağır semptomlar gösterdiğine dair bir veri bulunmamaktadır. HIV ile yaşayan yaşlılar veya başka sağlık problemleri olanlar (örneğin diyabet, hipertansiyon) daha fazla riske sahiptir ve şiddetli bir COVID-19 dönemi geçirebilmektedir, bu durum aynı şekilde HIV ile yaşamayan kişiler için de geçerlidir. HIV ile yaşayan ve enfeksiyonları ilerlemiş kişiler veya viral yüklerini bastırmayanlar (antiretroviral tedavi- ART almayanlar) zayıflamış bağışıklık sistemleri nedeni ile herhangi bir fırsatçı enfeksiyona karşı savunmasızdırlar. Bu süreçte kendimizi korumak için Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenmiş tedbirlere uymalı ve eğer erişimimiz var ise antiretroviral tedavimize devam ederek bağışıklık sistemimizin güçlü kaldığından emin olmalıyız.

Kıbrıs’ın kuzeyinde HIV testi sadece Burhan Nalbantoğlu Kamu Hastanesinde anonim bir şekilde yapılmaktadır. Test sonucu pozitif gelen kişiler sisteme anonim olarak kayıt edilir ve ücretsiz bir şekilde tedaviye erişilebilmektedir. Kıbrıs’ın kuzeyinde “vatandaş” olan kişiler bazı sektörlerde çalışamaz iken “vatandaş” olmayan kişiler ise sınır dışı edilmektedir. Bunlar gibi çağdışı uygulamalar hakkında Pozitif Düşün olarak çalışmalarımız devam etmektedir. Kıbrıs’ın kuzeyinde ve HIV hakkında daha detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.